Node.js là một nền tảng mạnh mẽ dựa trên JavaScript, cho phép phát triển các ứng dụng web và server-side một cách nhanh chóng và hiệu quả. Được xây dựng trên công cụ V8 JavaScript của Google Chrome, Node.js cung cấp một môi trường chạy không đồng bộ, giúp xử lý nhiều yêu cầu đồng thời mà không bị chặn. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách cài đặt Node.js và viết chương trình đầu tiên, giúp bạn bước đầu làm quen với nền tảng phát triển này.
Khởi tạo dự án Node.js đầu tiên
Tạo thư mục dự án
Trước tiên, tạo một thư mục mới cho dự án của bạn và chuyển vào thư mục đó:
mkdir my-first-node-app cd my-first-node-app
Khởi tạo npm
Tiếp theo, sử dụng lệnh npm init để khởi tạo tệp package.json, chứa thông tin về dự án và các dependencies:
npm init -y
Lệnh này sẽ tạo một tệp package.json với các thiết lập mặc định.
Viết chương trình đầu tiên
Tạo tệp JavaScript
Tạo một tệp JavaScript mới, ví dụ app.js, trong thư mục dự án của bạn.
Viết mã JavaScript cơ bản
Mở tệp app.js và thêm đoạn mã sau:
console.log('Hello, World!');Chạy chương trình
Để chạy chương trình, mở terminal và sử dụng lệnh:
node app.js
Nếu mọi thứ hoạt động đúng, bạn sẽ thấy dòng chữ “Hello, World!” hiển thị trên terminal.
Giới thiệu về các module trong Node.js
Module tích hợp sẵn
Node.js đi kèm với nhiều module tích hợp sẵn mạnh mẽ như fs, http, path. Ví dụ, module fs cho phép làm việc với hệ thống tệp, và module http cho phép tạo server HTTP.
Module của bên thứ ba
Bạn có thể cài đặt và sử dụng các module từ npm, ví dụ:
npm install lodash
Sau đó, bạn có thể sử dụng module này trong mã nguồn của mình:
const _ = require('lodash');
console.log(_.random(1, 100));Viết một ứng dụng server đơn giản
Tạo server HTTP
Mở tệp app.js và thêm đoạn mã sau để tạo một server HTTP đơn giản:
const http = require('http');
const server = http.createServer((req, res) => {
res.statusCode = 200;
res.setHeader('Content-Type', 'text/plain');
res.end('Hello, World!\n');
});
server.listen(3000, '127.0.0.1', () => {
console.log('Server running at http://127.0.0.1:3000/');
});Xử lý yêu cầu và phản hồi
Mã trên tạo một server HTTP, lắng nghe trên cổng 3000 và trả về phản hồi “Hello, World!” cho bất kỳ yêu cầu nào.
Chạy và kiểm tra server
Chạy server bằng lệnh:
node app.js
Sau đó, mở trình duyệt và truy cập http://127.0.0.1:3000/ để thấy kết quả.
Sử dụng npm để quản lý dependencies
Cài đặt dependencies
Sử dụng npm để cài đặt các gói cần thiết cho dự án. Ví dụ, để cài đặt Express.js:
npm install express
Quản lý phiên bản
Các dependencies được quản lý thông qua tệp package.json. Bạn có thể chỉ định các phiên bản cụ thể để đảm bảo tính tương thích.
Sử dụng các công cụ phát triển
Nodemon
Nodemon là công cụ giúp tự động khởi động lại server khi mã nguồn thay đổi. Cài đặt Nodemon:
npm install -g nodemon
Sử dụng Nodemon để chạy server:
nodemon app.js
ESLint
ESLint là công cụ giúp kiểm tra và duy trì mã nguồn theo các quy tắc đã định. Cài đặt và cấu hình ESLint:
npm install eslint --save-dev npx eslint --init
Các tài nguyên hữu ích
Tài liệu chính thức
Cộng đồng và diễn đàn
Kết luận
Viết chương trình đầu tiên với Node.js rất đơn giản và thú vị. Bắt đầu với việc cài đặt Node.js, viết một chương trình “Hello, World!” cơ bản, và dần dần khám phá các module và tính năng mạnh mẽ của Node.js. Bằng cách tuân thủ các thực hành tốt nhất và sử dụng các công cụ phát triển phù hợp, bạn có thể xây dựng các ứng dụng web và server-side hiệu quả và mạnh mẽ.
