Hàm khởi tạo(constructor) trong Dart

Dart là một ngôn ngữ lập trình được phát triển bởi Google và thường được sử dụng cho các ứng dụng di động và web. Trong lập trình hướng đối tượng, hàm khởi tạo (constructor) đóng một vai trò quan trọng trong việc khởi tạo các đối tượng của một lớp. Đoạn giới thiệu này sẽ khám phá vai trò và tầm quan trọng của hàm khởi tạo trong Dart, từ đó giúp các nhà phát triển hiểu rõ hơn về cách sử dụng chúng một cách hiệu quả.

Hàm khởi tạo là gì?

Trong Dart, hàm khởi tạo là một hàm đặc biệt được sử dụng để tạo một đối tượng mới từ một lớp. Điểm khác biệt chính giữa hàm khởi tạo và các hàm thông thường là hàm khởi tạo không có kiểu trả về và tên của nó trùng với tên lớp. Hàm khởi tạo có nhiệm vụ chính là khởi tạo các biến thành viên của lớp, thiết lập môi trường cần thiết trước khi đối tượng được sử dụng. Ví dụ, một lớp Person có thể có hàm khởi tạo như sau để khởi tạo tên và tuổi:

class Person {
  String name;
  int age;

  Person(this.name, this.age);
}

Các loại hàm khởi tạo trong Dart

Hàm khởi tạo mặc định

Mỗi lớp trong Dart đều có một hàm khởi tạo mặc định nếu nhà phát triển không tự định nghĩa hàm khởi tạo riêng. Hàm khởi tạo mặc định không có tham số và gọi hàm khởi tạo mặc định của lớp cha. Ví dụ:

class Animal {
  Animal() {
    print("A new animal has been created!");
  }
}

Hàm khởi tạo có tham số

Đây là hàm khởi tạo cho phép truyền tham số vào khi tạo đối tượng, giúp khởi tạo các thuộc tính của đối tượng một cách linh hoạt hơn. Ví dụ:

class Rectangle {
  int width, height;

  Rectangle(this.width, this.height);
}

Hàm khởi tạo đặt tên

Hàm khởi tạo đặt tên cho phép một lớp định nghĩa nhiều hàm khởi tạo khác nhau. Điều này rất hữu ích trong việc cung cấp nhiều cách khởi tạo đối tượng dựa trên các nhu cầu khác nhau. Ví dụ:

class Point {
  double x, y;

  Point.origin() {
    x = 0;
    y = 0;
  }

  Point(this.x, this.y);
}

Hàm khởi tạo hằng số

Khi muốn tạo ra những đối tượng bất biến (immutable), có thể sử dụng hàm khởi tạo hằng số. Điều này đảm bảo rằng đối tượng được khởi tạo một lần và không thay đổi trong suốt vòng đời của nó. Ví dụ:

class ImmutablePoint {


 final double x, y;

  const ImmutablePoint(this.x, this.y);
}

Hàm khởi tạo nhà máy (Factory Constructor)

Hàm khởi tạo nhà máy cho phép trả về các đối tượng từ cache hoặc trả về một lớp con dựa trên đầu vào. Đây là cách để kiểm soát quá trình tạo đối tượng một cách tỉ mỉ hơn, có thể hữu ích trong các mẫu thiết kế nhất định. Ví dụ:

class Logger {
  static final Map<String, Logger> _cache = <String, Logger>{};

  factory Logger(String name) {
    return _cache.putIfAbsent(name, () => Logger._internal(name));
  }

  Logger._internal(this.name);

  final String name;

  void log(String msg) {
    print(msg);
  }
}

Viết hàm khởi tạo trong Dart

Việc viết hàm khởi tạo trong Dart không khó, nhưng cần hiểu rõ các tính năng cung cấp bởi ngôn ngữ. Dưới đây là một hướng dẫn từng bước để viết hàm khởi tạo cho một lớp đơn giản, cũng như một lớp có nhiều hàm khởi tạo khác nhau:

Ví dụ cơ bản:

class Book {
  String title;
  String author;
  int pages;

  // Hàm khởi tạo cơ bản
  Book(this.title, this.author, this.pages);

  // Hàm khởi tạo đặt tên
  Book.shortStory(this.title, this.author) {
    pages = 50; // Giả định rằng một truyện ngắn có 50 trang
  }
}

Trong ví dụ trên, lớp Book có một hàm khởi tạo chính nhận vào tất cả các thuộc tính cần thiết và một hàm khởi tạo đặt tên cho một trường hợp đặc biệt là truyện ngắn.

Tính năng đặc biệt trong hàm khởi tạo Dart

Dart cung cấp một số tính năng đặc biệt mà có thể được sử dụng khi viết hàm khởi tạo:

• Danh sách khởi tạo (Initializer list): Cho phép bạn khởi tạo các biến trước khi thân hàm khởi tạo được chạy.
• Từ khóa ‘this’: Được sử dụng để tham chiếu trực tiếp đến các thuộc tính hiện tại của lớp.
• Hàm khởi tạo điều hướng (Redirecting constructors): Cho phép một hàm khởi tạo gọi hàm khởi tạo khác trong cùng một lớp.

Ví dụ về danh sách khởi tạo và từ khóa ‘this’:

class Rectangle {
  int width, height;
  int area;

  // Sử dụng danh sách khởi tạo để tính toán diện tích
  Rectangle(this.width, this.height) : area = width * height;
}

Lỗi thường gặp và thực hành tốt nhất

Việc sử dụng hàm khởi tạo trong Dart cần chú ý để tránh một số lỗi thường gặp:

• Quên khởi tạo một biến: Đảm bảo rằng tất cả các biến được khởi tạo đúng cách trong hàm khởi tạo.
• Sử dụng hàm khởi tạo không phù hợp: Chọn loại hàm khởi tạo phù hợp với nhu cầu của đối tượng.

Thực hành tốt nhất:

• Sử dụng hàm khởi tạo đặt tên để cung cấp nhiều cách khởi tạo đối tượng.
• Khai báo các biến với từ khóa final nếu bạn không muốn chúng thay đổi sau khi khởi tạo.

Kết luận

Hiểu rõ về hàm khởi tạo trong Dart là cần thiết để viết mã hiệu quả và dễ bảo trì. Khi đã nắm vững cách sử dụng các loại hàm khởi tạo khác nhau cùng với tính năng đặc biệt của chúng, bạn sẽ có thể tạo ra các ứng dụng Dart mạnh mẽ và linh hoạt hơn. Hãy dành thời gian thực hành với các ví dụ để thành thạo việc sử dụng hàm khởi tạo trong các dự án của mình.