Googlebot là gì ? những điều cần biết

Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, việc hiểu biết về Googlebot và cách thức hoạt động của nó có thể là chìa khóa quyết định cho thành công của một trang web trên Google. Googlebot, bộ não đằng sau quá trình lập chỉ mục và tìm kiếm của Google, là một thành phần không thể thiếu trong việc xác định thứ hạng và hiển thị của trang web trên kết quả tìm kiếm. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về Googlebot – từ cách thức hoạt động đến những chiến lược tối ưu hóa cần thiết để trang web của bạn được Googlebot “yêu thích”. Bằng cách khám phá những điều cần biết về Googlebot, bạn sẽ mở ra cánh cửa mới cho việc tối ưu hóa trang web, nâng cao thứ hạng và cuối cùng là tăng lưu lượng truy cập từ công cụ tìm kiếm mạnh mẽ nhất thế giới.

Googlebot? Web crawler? Spider?

Googlebot là trình thu thập thông tin tự động (crawler) chính của Google, đóng vai trò quan trọng trong việc lập chỉ mục nội dung của các trang web để xuất hiện trong kết quả tìm kiếm của Google. Hoạt động như một robot, Googlebot liên tục lướt qua Internet, từ trang này sang trang khác, thông qua các liên kết, để tìm và xử lý thông tin. Khi Googlebot truy cập một trang web, nó sẽ đọc và phân tích nội dung trang, bao gồm văn bản, hình ảnh, và các yếu tố khác, sau đó lưu thông tin đó vào cơ sở dữ liệu của Google.

Vai trò của Googlebot trong hệ thống tìm kiếm của Google là không thể thiếu. Nó giúp xác định và lập chỉ mục nội dung mới hoặc cập nhật, đảm bảo rằng kết quả tìm kiếm luôn được cập nhật và liên quan. Sự hiệu quả và độ chính xác của quá trình lập chỉ mục này ảnh hưởng trực tiếp đến cách một trang web được hiển thị và xếp hạng trên Google. Một trang web được Googlebot lập chỉ mục tốt sẽ có cơ hội cao hơn để xuất hiện trong kết quả tìm kiếm hàng đầu, từ đó thu hút nhiều lưu lượng truy cập hơn.

Googlebot ảnh hưởng đến hiển thị và xếp hạng của trang web trên Google thông qua việc đánh giá nội dung, cấu trúc, và tính liên kết của trang. Trang web có cấu trúc rõ ràng, nội dung chất lượng, và được liên kết tốt thường được đánh giá cao hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa trang web cho Googlebot, bao gồm việc sử dụng các kỹ thuật SEO như tối ưu hóa từ khóa, cải thiện tốc độ tải trang, và xây dựng cấu trúc trang web logic. Kết quả là, hiểu biết và tối ưu hóa cho Googlebot không chỉ giúp cải thiện vị trí của trang web trên Google mà còn góp phần cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Googlebot hoạt động như thế nào?

Quá trình “crawling” mà Googlebot thực hiện là một hoạt động quan trọng, cho phép Google lập chỉ mục hàng tỷ trang web trên Internet. Crawling bắt đầu khi Googlebot nhận được danh sách các URL từ các lần crawling trước và từ sitemap do chủ sở hữu trang web cung cấp. Dựa trên danh sách này, Googlebot sẽ truy cập các trang web, sử dụng thuật toán phức tạp để xác định trang nào nên được truy cập tiếp theo và tần suất truy cập mỗi trang.

Khi Googlebot truy cập một trang web, nó sẽ đọc và phân tích nội dung trang, bao gồm văn bản, hình ảnh, video và mã nguồn. Đối với văn bản, Googlebot sẽ phân tích nội dung và từ khóa để hiểu chủ đề và ngữ cảnh của trang. Đối với hình ảnh và video, Googlebot sử dụng thẻ alt và các thuộc tính mô tả khác để hiểu nội dung hình ảnh và cách chúng liên quan đến nội dung tổng thể của trang.

Googlebot cũng chú ý đến cấu trúc của trang web, bao gồm cách trang được liên kết với nhau. Liên kết nội bộ giúp Googlebot xác định cấu trúc và hệ thống phân cấp của trang web, giúp Google hiểu cách nội dung được tổ chức. Ngoài ra, Googlebot cũng xem xét các tệp robots.txt để xác định xem có trang nào không nên được truy cập hay không, đồng thời sử dụng thẻ meta robots để xác định xem trang nào nên được lập chỉ mục hoặc không.

Một khi Googlebot đã phân tích xong nội dung và cấu trúc của trang web, thông tin này sẽ được gửi về máy chủ của Google để lập chỉ mục. Quá trình lập chỉ mục này giúp Google lưu trữ thông tin về trang web, cho phép nó xuất hiện trong kết quả tìm kiếm khi người dùng tìm kiếm thông tin liên quan.

Tóm lại, Googlebot sử dụng quy trình crawling để tìm kiếm và phân tích nội dung trang web, từ văn bản, hình ảnh đến mã nguồn, đồng thời xem xét cấu trúc và liên kết của trang để hiểu rõ hơn về nội dung và cách nó được tổ chức. Sự hiểu biết này cho phép Google lập chỉ mục trang web một cách chính xác và hiệu quả, giúp nội dung của bạn có cơ hội xuất hiện trước người dùng khi họ tìm kiếm thông tin liên quan.

Ví dụ: AdSense và AdsBot kiểm tra chất lượng quảng cáo, trong khi Mobile Apps Android kiểm tra ứng dụng Android. Đối với chúng ta, những người làm SEO, đây là những điều quan trọng nhất:

Tối ưu hóa trang web cho Googlebot

Để tối ưu hóa trang web cho Googlebot và cải thiện khả năng hiển thị trên công cụ tìm kiếm, cần phải đảm bảo rằng trang web của bạn thân thiện với Googlebot. Dưới đây là một số hướng dẫn và mẹo quan trọng:

1. Cải Thiện Tốc Độ Trang:

• Googlebot ưu tiên những trang web có tốc độ tải nhanh. Sử dụng công cụ như Google PageSpeed Insights để phân tích và cải thiện tốc độ trang của bạn.
• Tối ưu hóa hình ảnh, giảm kích thước tệp và loại bỏ các mã JavaScript và CSS không cần thiết.

2. Tối Ưu Hóa Nội Dung:

• Đảm bảo nội dung trang web của bạn rõ ràng, có cấu trúc và chứa từ khóa phù hợp. Nội dung phải cung cấp giá trị cho người dùng và tránh việc lặp từ khóa quá mức.
• Sử dụng thẻ tiêu đề (H1, H2, H3…) một cách hiệu quả để cấu trúc nội dung, giúp Googlebot dễ dàng hiểu cấu trúc của trang.

3. Cấu Trúc Trang Web:

• Một cấu trúc trang web logic và dễ điều hướng giúp Googlebot dễ dàng tìm kiếm và lập chỉ mục nội dung. Sử dụng sitemap để liệt kê tất cả các trang quan trọng và cung cấp cho Google thông qua Google Search Console.
• Liên kết nội bộ giúp Googlebot hiểu mối quan hệ giữa các trang và nội dung.

4. Sử Dụng File Robots.txt:

• File robots.txt cho phép bạn kiểm soát truy cập của Googlebot đến một số phần của trang web. Sử dụng nó để ngăn chặn Googlebot truy cập vào các trang không cần thiết hoặc nhạy cảm, giúp tập trung vào nội dung quan trọng.
• Đảm bảo file robots.txt không chặn các tài nguyên quan trọng cần thiết cho việc hiển thị nội dung.

5. Thẻ Meta Robots:

• Thẻ meta robots có thể được sử dụng trên từng trang để chỉ định cho Googlebot biết trang nào nên được lập chỉ mục hoặc theo dõi liên kết.
• Cẩn thận khi sử dụng các giá trị như “noindex” và “nofollow” để không vô tình ngăn chặn việc lập chỉ mục của nội dung quan trọng.

Bằng cách tối ưu hóa trang web của bạn cho Googlebot theo các hướng dẫn này, bạn sẽ cải thiện đáng kể khả năng trang web xuất hiện trên kết quả tìm kiếm và tăng cơ hội thu hút lưu lượng truy cập hữu ích từ Google.

Googlebot và mối quan hệ với SEO

Googlebot có một vai trò trung tâm trong SEO, vì nó là công cụ chính mà Google sử dụng để lập chỉ mục và hiểu nội dung trang web. Cách mà Googlebot thu thập và phân tích thông tin từ trang web của bạn có ảnh hưởng trực tiếp đến thứ hạng tìm kiếm và khả năng nhìn thấy của trang web trên Google. Một trang web được Googlebot lập chỉ mục hiệu quả sẽ có cơ hội cao hơn để xuất hiện trong kết quả tìm kiếm cho các truy vấn liên quan, từ đó thu hút lưu lượng truy cập hữu ích.

Ảnh hưởng của Googlebot đến SEO:

• Lập Chỉ Mục Nội Dung: Googlebot thu thập thông tin từ trang web và quyết định nội dung nào sẽ được lập chỉ mục. Nếu nội dung không được Googlebot truy cập hoặc đọc hiểu, nó sẽ không xuất hiện trong kết quả tìm kiếm.
• Hiểu Cấu Trúc Trang Web: Googlebot sử dụng thông tin từ cấu trúc trang web để xác định mối quan hệ giữa các trang và độ liên quan của chúng với các truy vấn tìm kiếm.
• Tối Ưu Hóa Nội Dung: Googlebot phân tích nội dung và từ khóa trên trang web để xác định độ liên quan với các truy vấn tìm kiếm. Trang web chứa nội dung chất lượng cao và tối ưu hóa từ khóa có khả năng được xếp hạng cao hơn.

Chiến lược tối ưu hóa trang web cho Googlebot:

1. Đảm Bảo Trang Web Dễ Truy Cập: Loại bỏ các rào cản kỹ thuật có thể ngăn Googlebot truy cập nội dung, bao gồm việc sử dụng robots.txt một cách khôn ngoan và đảm bảo trang web tải nhanh và tương thích với thiết bị di động.
2. Cung Cấp Nội Dung Chất Lượng: Tạo nội dung chất lượng, cung cấp giá trị cho người dùng và chứa từ khóa liên quan. Sử dụng thẻ tiêu đề và thẻ meta mô tả một cách chiến lược để thu hút sự chú ý của Googlebot và người dùng.
3. Cấu Trúc Trang Web Rõ Ràng: Xây dựng một cấu trúc trang web logic, với liên kết nội bộ hợp lý giúp Googlebot dễ dàng lập chỉ mục và hiểu cấu trúc trang web.
4. Sử Dụng Schema Markup: Áp dụng schema markup để cung cấp dữ liệu có cấu trúc, giúp Googlebot hiểu rõ hơn về nội dung và cấu trúc của trang web, từ đó cải thiện khả năng hiển thị trong kết quả tìm kiếm.

Bằng cách tối ưu hóa trang web cho Googlebot, bạn không chỉ giúp cải thiện thứ hạng tìm kiếm mà còn góp phần mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng khi họ tìm kiếm thông tin trên Google. Điều này đặt nền móng cho sự thành công lâu dài của trang web trong chiến lược SEO tổng thể.

Cách Googlebot truy cập trang web

Để tìm hiểu tần suất Googlebot truy cập trang web  và những gì nó hoạt động ở đó, bạn có thể đi sâu vào các tệp nhật ký của mình hoặc mở phần Thu thập thông tin của Google Search Console. Nếu bạn muốn làm những thứ thực sự nâng cao để chúng ta ưu hóa hiệu suất thu thập dữ liệu của trang web của mình, bạn có thể sử dụng các công cụ như Kibana hoặc Trình phân tích tệp nhật ký SEO của Screaming Frog.

Cách mà Googlebot truy cập trang web của bạn được thực hiện bằng cách sử dụng quá trình được gọi là “crawling”, trong đó Googlebot tự động duyệt qua các trang web để thu thập thông tin về nội dung và cấu trúc của trang. Dưới đây là cách Googlebot thường thực hiện quá trình crawling:

1. Tìm kiếm các URL mới: Googlebot bắt đầu bằng việc tìm kiếm các URL mới để duyệt qua. Cách thường dùng là thông qua việc theo dõi các liên kết từ trang web khác đã được Googlebot duyệt qua trước đó. Đây có thể là từ trang web khác, trong trường hợp liên kết ngoại vi, hoặc từ các trang khác trong cùng trang web, trong trường hợp liên kết nội bộ.
2. Sitemap XML: Nếu bạn cung cấp một tệp sitemap XML cho Googlebot, nó sẽ dựa vào sitemap này để biết được cấu trúc trang web của bạn và tìm kiếm các URL mới để duyệt qua.
3. Robots.txt: Googlebot trước tiên sẽ kiểm tra tệp robots.txt của trang web để xác định những phần nào của trang web được cho phép hoặc không được phép duyệt qua. Điều này giúp ngăn chặn Googlebot duyệt qua các trang không cần thiết hoặc không phù hợp.
4. Thời gian và tần suất: Googlebot không duyệt qua mọi trang cùng lúc. Thay vào đó, nó tuân theo một lịch trình và tần suất, tùy thuộc vào sự quan trọng và tần suất cập nhật của trang web. Những trang web có nội dung thay đổi thường xuyên sẽ được Googlebot duyệt qua thường xuyên hơn.
5. Thực hiện quá trình crawling: Googlebot truy cập các URL và tải nội dung của trang để kiểm tra thông tin và xác định nội dung của trang. Trong quá trình này, nó cũng kiểm tra liên kết để tìm các URL mới để duyệt qua.
6. Lưu trữ và cập nhật: Sau khi Googlebot đã duyệt qua một trang, nội dung và thông tin của trang được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của Google. Nếu có thay đổi trong nội dung hoặc cấu trúc trang, Googlebot sẽ quay trở lại để cập nhật thông tin.
7. Chấm điểm và hiển thị trong kết quả tìm kiếm: Sau khi Googlebot đã thu thập thông tin về các trang web, thông tin này sẽ được sử dụng để xác định thứ hạng và hiển thị trang trong kết quả tìm kiếm của Google.

Tóm lại, Googlebot tự động duyệt qua các trang web để thu thập thông tin về nội dung và cấu trúc, từ đó xác định cách trang web của bạn sẽ được hiển thị trong kết quả tìm kiếm của Google.

Chặn Googlebot thu thập thông tin website

Nếu bạn muốn chặn Googlebot thu thập thông tin từ trang web của bạn, bạn có thể sử dụng tệp Robots.txt hoặc thẻ meta “noindex” để chỉ định rằng bạn không muốn trang web của bạn được chỉ mục bởi công cụ tìm kiếm như Google. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc này có thể ảnh hưởng đến khả năng tìm thấy trang web của bạn trên kết quả tìm kiếm.

Dưới đây là hai phương pháp bạn có thể sử dụng:

Sử dụng Robots.txt: Tệp Robots.txt là một tệp văn bản đặt trên máy chủ web của bạn để chỉ định các chỉ dẫn cho các robot tìm kiếm. Để chặn Googlebot, bạn có thể thêm dòng sau vào tệp Robots.txt:

User-agent: Googlebot Disallow: / 

Lưu ý rằng điều này sẽ chỉ ngăn chặn Googlebot truy cập tất cả các phần của trang web. Nếu bạn muốn chặn Googlebot truy cập một số phần cụ thể của trang web, bạn có thể điều chỉnh chỉ dẫn Disallow cho phù hợp.

Sử dụng thẻ meta “noindex”: Bạn có thể thêm thẻ meta “noindex” vào các trang mà bạn muốn chặn Googlebot chỉ mục. Đây là ví dụ cách sử dụng thẻ này trong mã HTML của trang:

<meta name="robots" content="noindex"> 

Đặt thẻ này trong phần <head> của trang để chỉ định rằng trang không nên được chỉ mục bởi các công cụ tìm kiếm.

Lưu ý rằng việc chặn Googlebot thu thập thông tin từ trang web của bạn có thể ảnh hưởng đến việc tìm thấy trang web của bạn trên kết quả tìm kiếm và làm giảm khả năng thấy lưu lượng truy cập. Hãy cân nhắc một cách cẩn thận trước khi thực hiện bất kỳ biện pháp nào để đảm bảo rằng bạn đang làm theo các hướng dẫn tốt nhất cho trang web của bạn.

Sử dụng Fetch as Google

Fetch as Google là một công cụ trong Search Console cho phép người dùng kiểm tra xem Googlebot có thể tìm nạp một URL trên trang web của bạn hay không và cách nó hiển thị một trang web. Khi quá trình tìm nạp hoàn tất, một trong bốn trạng thái sẽ được hiển thị: đã hoàn thành, một phần, được chuyển hướng hoặc thông báo lỗi. Nếu nhận được trạng thái khác với trạng thái đã hoàn thành, người dùng có thể thử khắc phục sự cố. Tùy chọn kết xuất hiển thị cách trang được tìm nạp xuất hiện sau khi được Googlebot thu thập thông tin. Sau khi tìm nạp một trang, người dùng có thể yêu cầu Google lập chỉ mục lại.

Nếu một trang được tìm nạp thành công, người dùng có thể yêu cầu Google thu thập lại thông tin và có thể lập chỉ mục lại trang (và bất kỳ trang nào được liên kết). Người dùng bị giới hạn ở 10 lần tìm nạp mỗi ngày.

Xem thêm Tối ưu Crawl budgets

Kết luận

Googlebot là robot nhỏ truy cập trang web. Nếu bạn đã đưa ra những lựa chọn hợp lý về mặt kỹ thuật cho trang web của mình, nó sẽ đến thường xuyên. Nếu bạn thường xuyên thêm nội dung mới, nội dung đó sẽ xuất hiện thường xuyên hơn. Đôi khi, bất cứ khi nào bạn thực hiện các thay đổi quy mô lớn đối với trang web của mình, bạn có thể phải gọi trình thu thập thông tin nhỏ dễ thương đó đến ngay lập tức, để các thay đổi có thể được phản ánh trong kết quả tìm kiếm càng sớm càng tốt.

Xem thêm Technical SEO là gì? kiến thức cơ bản