Các nhà báo đã sử dụng phong cách viết cấu trúc kim tự tháp ngược trong nhiều thời đại. Sử dụng phong cách, bạn đã nêu trước thông tin quan trọng nhất. Khi sử dụng phong cách này, ngay những câu chữ đầu tiên của đoạn văn, chúng ta sẽ phải nêu ra ý chính, ý tổng quát, nội dung chính cho cả đoạn văn.
Sau đó những đoạn tiếp theo sẽ đào sâu vào nội dung chi tiết bao gồm: giải thích, chi tiết ý chính đã nêu, ví dụ chi tiết về ý chính ở đoạn trước. Phong cách viết này khá tốt đối với một số loại bài báo. Nó thậm chí còn có ích khi sử dụng viết bài viết cho nội dung website, và phần lớn ngày nay, phong cách này được sử dụng phần lớn ở các trang website, nhằm để trả lời cho các câu hỏi khách hàng muốn tiến đến. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này!
Cấu trúc kim tự tháp ngược là gì?
Hầu hết độc giả không có đủ thời gian hoặc hứng thú để đọc một bài báo một cách kỹ lưỡng, do đó, các nhà báo đặt những thông tin quan trọng của câu chuyện vào phần đầu để thông báo và thu hút người đọc. Phần này có thể coi như xương sống và tóm tắt của câu chuyện. Qua cách này, mọi độc giả có thể đọc phần mở đầu – còn gọi là đoạn dẫn – và từ đó có cái nhìn tổng quan về nội dung câu chuyện. Đoạn này tức thì cung cấp các thông tin quan trọng như: người tham gia, sự kiện chính, thời gian diễn ra, địa điểm, nguyên nhân và cách thức.
Phần giới thiệu này liền kề các đoạn văn chứa những chi tiết quan trọng khác. Tiếp theo là thông tin tổng quan và bất kỳ yếu tố nào người viết nghĩ có thể giải thích câu chuyện. Thực hiện điều này mang lại nhiều lợi ích như:
- Hỗ trợ tất cả loại độc giả, bao gồm cả những người chỉ lướt qua nhanh.
- Cải thiện hiểu biết vì mọi thông tin cần thiết để hiểu bài viết đều tập trung trong phần đầu.
- Tiết kiệm thời gian để tiếp cận chủ đề chính.
- Cung cấp người viết một đoạn văn đủ mạnh để lôi cuốn người đọc.
- Khi hoàn thiện tốt, khuyến khích người đọc tiếp tục cuộn và đọc phần còn lại của bài báo.
- Đồng thời giúp người viết có sự kiểm soát cao hơn về cấu trúc.
- Hỗ trợ trong việc chỉnh sửa bài viết một cách dễ dàng hơn.
Phong cách viết theo mô hình kim tự tháp ngược nhằm mục tiêu thu hút sự chú ý của độc giả trong thời gian ngắn nhất có thể. Phương pháp này tập trung trình bày những thông tin quan trọng nhất trong phần dẫn đầu (lead), và dần dần cung cấp thông tin chi tiết hỗ trợ khi bài viết tiếp tục.
Tưởng tượng kim tự tháp ngược như một tam giác, với mặt ngang phía trên. Phần mở đầu ở đỉnh là nơi chứa những thông tin thú vị và quan trọng nhất, còn mức độ quan trọng giảm dần khi bạn di chuyển xuống.
- Kết đầu bằng phần dẫn đầu Trong phần mở đầu câu chuyện, bạn cần đáp ứng năm câu hỏi cơ bản (5W1H):
- Chuyện gì? (What?)
- Xảy ra ở đâu? (Where?)
- Xảy ra khi nào? (When?)
- Ai liên quan? (Who?)
- Tại sao chuyện đó xảy ra? (Why?)
- Chuyện xảy ra như thế nào? (How?)
- Tiếp theo là phần thân Phần thân bài là nơi bạn trình bày các thông tin hỗ trợ, trích dẫn từ các nguồn và thông tin bổ sung. Các thông tin trong phần nội dung nên được sắp xếp theo mức độ quan trọng, với những thông tin cần thiết nhất đứng đầu trong câu chuyện.
- Kết bài với thông tin cơ bản thích hợp Phần cuối cùng trong cấu trúc kim tự tháp ngược là nơi cung cấp thêm thông tin liên quan. Đoạn cuối cùng có thể chứa danh sách tài liệu đọc bổ sung, các liên kết đến bài viết trước về cùng chủ đề hoặc thậm chí là một phần mở rộng để đóng góp vào sự hoàn thiện của câu chuyện.
Phong cách viết kim tự tháp ngược không chỉ tạo sự tò mò cho độc giả mà còn giúp trình bày một cách logic và hiệu quả. Chỉ cần tuân theo mô hình này, bạn có thể xây dựng nội dung mạch lạc và thu hút, phù hợp cho nhiều loại bài viết từ thông tin đến thuyết phục, thậm chí cả bài viết trên blog hay báo cáo.
Một ví dụ về cấu trúc kim tự tháp ngược
Dưới đây là một ví dụ minh họa về việc sử dụng phong cách này trong phần giới thiệu. Chúng tôi đã tạo một bài báo có tựa đề “Bí quyết hiểu về SEO: Điều gì đứng sau việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm?” để giải thích một cách rõ ràng và đơn giản về khái niệm SEO. Thông qua việc sử dụng cách này, chúng tôi kết hợp việc trình bày câu trả lời ngay từ đầu với việc tạo sự tò mò để thúc đẩy người đọc theo dõi toàn bộ bài viết. Dưới đây là phần giới thiệu của chúng tôi:
“Có lẽ bạn đã nghe đến cụm từ bí ẩn này – SEO, nhưng chưa hiểu rõ về nó là gì? SEO là chữ viết tắt của Search Engine Optimization, một quá trình không thể thiếu để tối ưu hóa trang web của bạn và đưa nó lên hàng đầu trong kết quả tìm kiếm của Google và các công cụ tìm kiếm khác. Tuy nhiên, không cứ bất kỳ trang web nào cũng có thể xuất hiện ở vị trí đầu bảng. Vậy thứ gì đang đứng sau hậu trường của việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa bạn vào cốt lõi của SEO, khám phá những bí quyết và nguyên tắc hấp dẫn mà ít ai chia sẻ. Hãy cùng nhau tìm hiểu về cách bạn có thể thăng hoa trên trang web của mình trong thế giới phức tạp của tối ưu hóa công cụ tìm kiếm.”
Phong cách kim tự tháp ngược này chỉ là một trong những cách bạn có thể sử dụng để cấu trúc và trình bày nội dung. Nó thích hợp cho viết các bài viết thông tin, bài viết thuyết phục, trang giới thiệu sản phẩm và thậm chí bài viết trên blog hoặc báo. Tuy nhiên, không phải nội dung nào cũng phù hợp với phong cách này. Theo ý kiến của các nhà phê bình văn học, việc sử dụng phong cách kim tự tháp ngược có thể hạn chế tính sáng tạo, nhưng đối với người mới bắt đầu, đây có thể là hướng dẫn hữu ích để viết nội dung một cách dễ dàng. Phong cách này giúp lộ rõ cấu trúc bài viết, với các câu văn súc tích, đồng thời cung cấp sự hiểu rõ hơn cho các công cụ tìm kiếm. Điều này lại làm cho nội dung dễ dàng trở nên tương thích với cách mà các công cụ tìm kiếm tìm hiểu ý chính của bài viết.
Xem thêm về xây dựng cấu trúc bài viết
Làm thế nào để viết với kim tự tháp ngược
Dù bạn đang soạn một bản thông cáo báo chí, một bài luận hay đơn giản là một bài viết trên blog, mô hình kim tự tháp ngược có thể tăng tính rõ ràng và dễ đọc cho tác phẩm của bạn. Dưới đây là một số gợi ý viết mà bạn có thể tuân theo khi sử dụng cấu trúc kim tự tháp ngược:
- Xác định những điểm chính.
Xác định những thông tin chủ yếu mà bạn muốn người đọc nắm bắt. Hãy suy nghĩ về việc, ngay cả khi họ chỉ đọc một đoạn hay một câu trên trang, điều gì có thể tóm tắt một cách hiệu quả tất cả thông tin sẽ được trình bày sau đó?
- Sắp xếp thông tin thứ cấp.
Lập kế hoạch cẩn thận cho cấu trúc của câu chuyện và thông tin hỗ trợ; ưu tiên thông tin mà khán giả có thể quan tâm nhiều nhất. Sau đó, dẫn dắt thông tin đến các chi tiết nhỏ hơn và sắc thái hơn.
- Sử dụng ngôn ngữ tốt và ngắn gọn.
Cấu trúc chỉ có ý nghĩa khi nội dung mạnh mẽ. Loại bỏ thông tin không cần thiết. Đi vào vấn đề một cách nhanh chóng. Sử dụng ngôn ngữ đơn giản. Sử dụng đoạn văn ngắn và danh sách có dấu đầu dòng để tạo cấu trúc thú vị.
- Tải trước thông tin (Front-loading).
Đặt những yếu tố quan trọng nhất của nội dung ở phía trước. Đảm bảo rằng tiêu đề chính có tính mô tả. Bắt đầu câu chuyện bằng điểm chính. Mỗi tiêu đề hoặc tiêu đề phụ phải chứa yếu tố mô tả. Đầu mỗi đoạn nên chứa câu quan trọng nhất. Đặt thông tin và chỉ định nội dung trong những từ đầu tiên của mỗi câu.
- Thêm một bản tóm tắt hoặc điểm nổi bật thêm.
Bạn có thể bổ sung một bản tóm tắt hoặc một danh sách các điểm quan trọng khác. Một số trang web thậm chí còn bổ sung một tóm tắt (như bài viết này). Hoặc là một danh sách với các điểm chính có dấu đầu dòng; để làm nổi bật hơn những thông tin quan trọng trong nội dung.
Xem thêm cách viết blog thân thiện SEO
Kết luận
Như chúng tôi đã nói trước đây, không phải mọi loại nội dung đều có thể sử dụng phong cách kim tự tháp ngược. Nhưng kim tự tháp ngược chắc chắn là một cấu trúc phổ biến nhất, và đã ghi dấu ấn của nó trong hơn một thế kỷ qua. Ngay cả bây giờ, khi chúng ta chủ yếu viết nội dung cho web, kiểu phong cách kim tự tháp ngược khiến chúng ta tập trung vào những phần quan trọng nhất. Nó buộc bạn phải đi thẳng vào vấn đề chính và bỏ qua những nội dung không thực sự cần thiết. Vì vậy, hãy dùng thử và cùng chúng tôi cảm nhận sự thay đổi của nội dung.
Đọc thêm: SEO copywriting: hướng dẫn cơ bản